Merwedegijzelaars - Piet Harkema sr.

In de nacht van 9 op 10 mei 1944 schiet het verzet bij de Helsluis twee landwachters dood. Als represaille worden in de week daarna aan beide zijden van de rivier de Merwede honderden veelal jonge mannen opgepakt en door de bezetter weggevoerd. Van deze mannen keren er 26 niet terug.

Vorige persoon (P. Harkema jr.) | Terug naar de lijst | Volgende persoon (L. Harrewijn)

3 personen hebben Pieter Roelof Harkema sr. in hun hart gesloten.

In het gastenboek kunt u uw persoonlijke boodschap opnemen.

Naam:	Pieter Roelof Harkema sr.
Roepnaam:	Piet

Geboren:	zondag 15 september 1892 te Uithuizermeeden
Overleden:	zaterdag 2 januari 1982 te Ede

Adres:	Rembrandtlaan 12
Woonplaats:	Sliedrecht
Beroep:	Controleur ziekenfonds



Opgepakt op 16 mei 1944 bij de vergeldingsrazzia te Sliedrecht, Giessendam, Hardinxveld, Werkendam en de Biesbosch: thuis in zijn woning te Sliedrecht.

Wordt op de dag dat hij is opgepakt weggevoerd naar het hoofdkwartier van de Sicherheitsdienst aan de Heemraadssingel te Rotterdam. Daar wordt hij verhoord en vervolgens overgebracht naar het Rotterdamse politiebureau aan het Haagsche Veer, dat door de Duitse bezetter ook werd gebruikt om politieke gevangenen op te sluiten. Uiteindelijk volgt op 13 juni 1944 voor hem overplaatsing naar Kamp Vught. Op de avond van 14 september 1944 (korte tijd na Dolle Dinsdag als men meent dat heel Nederland spoedig bevrijd zal zijn en er paniek onder de bezetters en aanhang uitbreekt) worden de gijzelaars onder druk van mevrouw Loes van Overeem, vertegenwoordigster van het Rode Kruis, vanuit Vught overgebracht naar Kamp Amersfoort. Daar worden zij na enkele dagen op 19 september 1944 vrijgelaten. Enige uitzondering hierop is Abraham van Hoeve die al eerder in Kamp Vught werd vrijgelaten.

Bij het hoofdkwartier van de Sicherheitsdienst in Rotterdam ingeschreven onder gevangenenummer: 4636

In kamp Vught ingeschreven onder gevangenenummer: 10387

In het PDA ingeschreven onder gevangenenummer: 7271

Pieter Roelof Harkema sr. is teruggekeerd: dinsdag 19 september 1944

Persoonlijk verhaal:

Op 16 mei 1944 worden in Sliedrecht zowel vader als zoon Harkema opgepakt. Pieter Harkema senior maakt deel uit van een groep oudere burgers, die in eerste instantie door de Duitsers wordt opgepakt na de aanslag van het verzet op de landwachters. Pieter Harkema jr. behoorde tot de grote groep gijzelaars in de leeftijd van 18 t/m 25 jaar. Beide groepen mannen worden verzameld bij de Grote Kerk in Sliedrecht. Aan het eind van de middag wordt het bevel tot vertrek van de oudere gijzelaars gegeven: zij worden naar het hoofdkwartier van de Sicherheitsdienst in Rotterdam gebracht. Later die dag verhuizen ze naar het bureau van de rivierpolitie aan de Parkhaven. Op 13 juni 1944 gaat de groep mannen op transport naar Kamp Vught. Op 5 september 1944 wordt Kamp Vught ontruimd en wordt de groep overgebracht naar Kamp Amersfoort. Hier worden de mannen op dinsdag 19 september - twee weken na Dolle Dinsdag - vrijgelaten. Over de periode in dit kamp heeft Harkema sr. in juli 1945 het boek Vught, Strafgijzelaar; Häftling No. 10387. geschreven. Hij weet dan nog niet dat zijn zoon niet meer uit Duitsland zal terugkeren. De laatste woorden van zijn boek krijgen daardoor een extra lading: 'Op den duur misschien zal het mogelijk zijn onze gevoelens van haat terug te drijven. Wij zijn Europeanen en geen wilde horden en wij weten, dat onze beschaving niet kan worden gebouwd op haat. Wij willen verder leven en werken als mensen, die deze naam waard zijn. Maar wij willen nooit weer zuchten onder de tirannie van Fascisme en Nationaal-Socialisme. Liever dood, dan ons te onderwerpen en ons geweten te bezoedelen aan het Hakenkruis. Wij willen werken en strijden in een Rechtsstaat, waarin gestreden kan worden voor Vrijheid, Welvaart en Beschaving voor allen'. Opmerkelijk is dat op de administratiekaart van de heer Harkema en de heer Van Hoeve hetzelfde gevangenenummer vermeld staat: 10387 Het correcte gevangenenummer van de heer Van Hoeve in Kamp Vught is echter 10386. Piet Harkema sr. is lange tijd vakbondsbestuurder geweest, maar werd in de oorlog uit dat ambt gezet.

Vorige persoon (P. Harkema jr.) | Terug naar de lijst | Volgende persoon (L. Harrewijn)