Het persoonlijke verhaal van Pieter van Hemert (03-09-1921) is in oktober 2015 op papier gezet door de heer Adriaan van Hemert (1929), de jongste broer van Pieter.

‘In februari 1943 vertrokken wij vanuit onze woonplaats Sint-Maartsensdijk (Tholen) naar Sliedrecht. We moesten er weg omdat de Duitsers Tholen onder water hadden gezet uit angst dat de geallieerden daar eventueel zouden landen. De reis ging per bus en trein. In Zevenbergen, waar de trein stopte, stond broer Pieter met een grote jutezak vol met spullen. Hij was al een dag eerder naar een oom en tante gegaan. Met die grote zak kon hij echter de volle trein niet in. Hij bleef achter op het station in afwachting van een volgende trein. In gedachten zie ik hem daar nog staan.

Via Dordrecht kwamen we per bus in Sliedrecht aan en daar langs de dijk vlak naast de spoorbrug lag de beurtschipper Vermeulen met onze huisraad. Vanuit het schip werden onze spullen met karren naar ons evacuatieadres – D 481 -gebracht: boerderij “De Oude Hoeve” van de familie Vink. Wij waren daar met mijn vader, vijf broers en twee zussen. Twee broers en één zus waren elders geëvacueerd; onze moeder was toen al ruim tien jaar overleden.

Dinsdagochtend 16 mei 1944 omstreeks half zeven kwamen de zonen van boer Vink terug van het melken. Ze waren met paard en wagen, die geladen was met volle melkbussen. De bussen werden in de put met water gezet om te koelen. Ik stond er bij te kijken toen er enkele Duitse soldaten naar ons toe kwamen. Ze commandeerden dat de mannen naar binnen moesten en dat ik, omdat ik nog maar een jochie van 15 was, op het paard moest passen.

Na verloop van enige tijd kwamen de soldaten naar buiten met Pieter op z’n klompen. Pieter viel in de leeftijdscategorie van de mannen die bij de razzia opgepakt moesten worden. Later die dag hoorden we dat ze alle opgepakte mannen bij de Grote Kerk verzamelden. Ik ben daar nog gaan kijken, maar ik mocht er niet in de buurt komen. We vernamen pas later dat ze naar concentratiekamp Amersfoort gebracht waren. Mijn vader moest daar na een poosje een koffer met kleren en andere spullen gaan brengen.

Na verloop van tijd kwamen er soms mannen vanuit Amersfoort naar huis. Ze arriveerden dan meestal ’s avonds per trein weer in Sliedrecht. Vanaf die tijd ging ik iedere avond op mijn fietsje met autobandenreepjes om de wielen naar het station om te kijken of Pieter er ook bij zou zijn. Maar na een poos ben ik daar mee gestopt. Hij kwam niet terug, maar bleek met de andere gijzelaars naar Borna bij Leipzig getransporteerd te zijn. We hebben vanuit Duitsland nooit meer iets van Pieter vernomen. Pas na de bevrijding hoorden we wat er met hem gebeurd was.

Omdat er destijds ook in Sliedrecht weinig voedsel was, ging mijn vader met mijn oudste broer naar de Hoeksche Waard om aardappelen te halen. Toen ze daar waren, ontmoetten ze iemand uit onze oude woonplaats Sint Maartensdijk. Deze man zei tegen mijn vader: ‘Dat is ook wat met je zoon!’ Mijn vader die nog van niets wist, vroeg wat er dan was met zijn zoon, waarop de man antwoordde: ‘Die is toch in Duitsland overleden!’.

Mijn vader was door deze mededeling erg  ontdaan en keerde meteen terug naar Sliedrecht (omdat er steeds Duitse soldaten in de boerderij van Vink ingekwartierd werden – die onze slaapkamers inclusief bedden in gebruik namen – waren we eind maart 1945 verhuisd naar Baanhoek, adres D 587).

De dood van Pieter was niet het enige slechte nieuws wat we te verwerken kregen. We vernamen later ook dat mijn opa en een oom tijdens de evacuatie overleden waren. Begin juni 1945 keerden we terug naar Sint Maartensdijk. Daar is onze Pieter op 6 november 1949 herbegraven. Een dag eerder was hij vanuit Borna overgebracht naar Tholen. De kist heeft een dag in onze woonkamer gestaan. Het graf wordt door de Oorlogsgravenstichting onderhouden en wij bezoeken het nog ieder jaar een keer. Ondanks dat het allemaal al zo lang geleden is, herinner ik het mij nog steeds’.

Pieter van Hemert is op 9 februari 1945 op 23-jarige leeftijd overleden te Borna.

In de oorlog woonde Pieter met zijn broers en zussen aan de Parallelweg 8 in Sliedrecht. Daar heeft de Duitse kunstenaar Gunter Demnig op zaterdagochtend 28 april 2018 een Struikelsteen voor Pieter gelegd. Maria Stam van de Stichting Struikelstenen Sliedrecht hield er namens de familie, die ruim vertegenwoordigd was, een toespraak. Adriaan van Hemert reikte de steen voor zijn broer aan Demnig aan. Naamgenoot en neef Piet van Hemert legde een witte roos.

01/02/2023:
In januari 2023 ontving ik het volgende bericht van Leen Bakker, onderzoeker bij Kamp Amersfoort:
"Bij het actualiseren van ons KA Info-bestand, ontdekte ik dat er op diverse sites verschillende overlijdensdata gehanteerd worden voor Merwedegijzelaar Pieter van Hemert, PDA-nummer 1163. Zowel op je site als bij de Oorlogsgravenstichting (OGS) wordt als overlijdensdatum 09-02-1945 gebruikt.