Merwederazzia herdacht bij nieuw monument in Sliedrecht

Zondagmiddag 16 mei is in Sliedrecht de Merwederazzia herdacht bij het monument aan de Singel, dat op 3 oktober 2020 is onthuld. Naast de burgemeester waren initiatiefnemer voor het monument, Anja van der Starre met haar moeder mevrouw L.C. van der Starre-Parel, en de voorzitter van stichting 4/5 mei Sliedrecht, Nicole Boer, aanwezig.

Tijdens de Merwederazzia op 16 mei 1944 werden bijna zeshonderd jonge mannen in Sliedrecht, Giessendam, Hardinxveld en Werkendam als vergelding voor een actie van het verzet opgepakt en naar kamp Amersfoort afgevoerd. Binnen zes weken na de razzia werd een deel van de opgepakte mannen vrijgelaten. De anderen werden naar werkkampen in Duitsland gestuurd. Een deel van hen, naar verluidt 26 mannen, kwam nooit terug. Sliedrecht kent nog twee in leven zijnde Merwedegijzelaars, Tinus Bos (95) en de in Canada woonachtige Teun van der Welle (100).

Jan de Vries: “Vandaag staan wij stil bij de Merwedegijzelaars en hun nabestaanden, voor wie 16 mei 1944 een onuitwisbare indruk op hun leven heeft gemaakt en daarmee ook op de samenleving van Sliedrecht. Hun angst, onschuld, strijd en verdriet verdienen onze blijvende erkenning en compassie."

Stichting '75 jaar vrijheid' plaatst infoborden WO II in Hardinxveld-Giessendam

De Stichting '75 jaar vrijheid' heeft in april 2021 in Hardinxveld-Giessendam een zestal informatieborden over memorabele gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog geplaatst. Twee van deze borden hebben betrekking op de Merwederazzia. Het gaat om het bord aan de Stationsstraat nabij de spoorwegovergang (moord op Wouter Smit, april 1944) en bovenaan de Rivierdijk bij de voormalige School met de Bijbel (verzamelplaats Merwedegijzelaars, mei 1944).

Nabestaanden Merwedegijzelaars mogen krans leggen

Martin Egas legt al meer dan 20 jaar samen met zijn zoon Bas op 4 mei een krans in Hardinxveld-Giessendam voor de Merwedegijzelaars. Martin kan zich voorstellen dat andere nabestaanden het ook eervol zouden vinden om de krans eens te leggen. Hij wil daar zeker niet het alleenrecht op claimen.

Niet dat Martin er zelf vanaf wil. Het betekent ieder jaar veel voor hem om de krans te leggen. Hij nam het destijds over van zijn vader Bas en hij beloofde hem dit te blijven doen. Mochten zich dus geen andere nabestaanden melden, dan blijft Martin het zelf doen. Zijn zoon Bas zal hem daarbij vergezellen en dat op termijn waarschijnlijk ook overnemen. De familie vindt het van groot belang de geschiedenis levend te houden.

Wie een nabestaande van een Merwedegijzelaar in Hardinxveld-Giessendam is en graag de krans eens zou willen leggen op 4 mei, kan contact opnemen met Martin via het mailadres: m.egas@ziggo.nl.

Klik hier voor een artikel van Eline Lohman hierover in Het Kompas op 3 januari 2021.

Eindejaarsbericht 2020

We hebben een bijzonder jaar achter de rug. Het jaar 2020 zal de geschiedenisboeken ingaan als het jaar waarin het coronavirus ons leven ontwrichtte. Helaas weet ik, dat dit bij een aantal van u ingrijpend persoonlijk leed heeft veroorzaakt. U verloor een dierbare of bent zelf ziek geweest. Ook ander leed zoals baanverlies en het moeten samenleven met/op afstand wil ik noemen. Het is een vreemde tijd, die ons op vele fronten uitdaagt. Toch ...  ook dit gaat weer voorbij.

Dit jaar heb ik meerdere malen gemerkt dat er mensen zijn die deze coronatijd vergelijken met een oorlog. Natuurlijk zijn er enkele vergelijkingen te trekken, ik denk dan vooral aan de onzekerheid waar we mee te maken hebben. We weten niet hoe lang dit gaat duren, hoeveel slachtoffers er gaan vallen (misschien wel in onze eigen inner circle) en wat voor impact dit alles uberhaupt zal gaan hebben op ons en op de gehele samenleving.

Ik denk dat ik zelf te veel persoonlijke verhalen van Merwedegijzelaars heb opgeschreven om de vergelijking door te trekken. Wat wij nu ervaren aan beperkingen - hoe vervelend ook - staat in geen verhouding tot wat mensen in een oorlogssituatie mee (hebben) moeten maken. Het zou hen absoluut geen recht doen.

Voorlopig moeten we ons wél zien te verhouden tot wat er nu gebeurt, los van alle meningen die mensen te pas en te onpas menen te moeten ventileren. Soms ervaar ik de vergaande polarisatie die dat teweeg brengt als dreigender dan het virus zelf. Toch leef ik altijd met hoop in mijn hart, want 'hoop is een kwaliteit van de ziel en niet afhankelijk van wat er in de wereld gebeurt." Dit citaat uit mijn favoriete gedicht (van Havel) heb ik op 3 oktober jl. ook gebruikt in mijn toespraak tijdens de onthulling van het monument voor de Merwedegijzelaars. Voor mij het absolute hoogtepunt van dit jaar.

Bijgaand een eindejaarsnieuwsbrief waarin ook allerlei andere zaken met betrekking tot de Merwedegijzelaars uit het afgelopen jaar aan de orde komen. Zo zijn er weer 12 nieuwe namen bekend geworden en zijn ons ook weer enkele oud-gijzelaars ontvallen. Informatie over het monument, twee nieuwe struikelstenen en nog veel meer.

Laten we met vertrouwen en liefde het nieuwe jaar tegemoet zien. Een jaar waarin het absoluut weer lichter zal worden. En kleine dingen weer groot worden, omdat dit jaar ons heeft geleerd dat niet al onze (schijnbare) zekerheden vanzelfsprekend zijn. 

Ik wens u een mooie jaarwisseling en alle goeds voor 2021.

Hartelijke groet,
Anja van der Starre

Monument Merwedegijzelaars onthuld!

Afgelopen zaterdag is in de stromende regen het monument (een drieluik) voor de Merwedegijzelaars onthuld. Dit gebeurde in Sliedrecht door Merwedegijzelaar Tinus Bos en zijn achterkleinzoon Jan Willem Ruis; in Hardinxveld-Giessendam door Martin en Bas Egas (nabestaanden van Merwedegijzelaar Bas Egas) en in Werkendam door Piet Kramer en zijn zus Riet Berendsen-Kramer (nabestaanden van Merwedegijzelaar Ko Kramer). Ook waren er toespraken van de burgemeesters van de drie dorpen en een voordracht van twee achterkleinkinderen (in Sliedrecht en Hardinxveld-Giessendam.

Richard van der Koppel uit Genderen, de kunstenaar die het monument heeft ontworpen, gaf een toelichting op de symboliek van de drie beelden.

De onthulling in Sliedrecht terukijken kan hier.

De onthulling in Hardinxveld-Giessendam terugkijken kan hier.

De onthulling in Werkendam terugkijken kan hier.

En alledrie de onthullingen integraal achter elkaar terugzien kan hier.