Site Merwedegijzelaars door KB aangemerkt als digitaal erfgoed

Vorige week heb ik een mail van de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag gekregen dat ze mijn site over de Merwedegijzelaars aanmerken als digitaal erfgoed. De KB is wettelijk verantwoordelijk voor het verzamelen, beschrijven en bewaren van in Nederland verschenen publicaties. Hierin staat dat KB het als haar taak ziet ook websites duurzaam te bewaren en raadpleegbaar te houden voor toekomstige generaties en ze te behoeden voor verlies door bijvoorbeeld technologische veroudering. Om die reden worden sites gearchiveerd die als verzameling een representatief beeld geven van de Nederlandse cultuur, geschiedenis en samenleving.

Ook de 'zustersites' www.razziabeverwijk.nl van Cor Bart en www.groningergijzelaars.nl van Henk Brondijk is de eer van digitaal archiveren te beurt gevallen. Een heuglijk feit waar wij, als initiatiefnemers en beheerders, bijzonder mee ingenomen zijn. Wij danken Bert Hekman voor het bouwen van de sites.

De KB zal de sites vanaf 17 maart 2016 archiveren en duurzaam opslaan. Daarna worden regelmatig opeenvolgende versies opgenomen. De archiefversies worden beschikbaar gesteld aan een algemeen publiek via de website van de KB.

Struikelstenen in Sliedrecht, ook voor 11 omgekomen Merwedegijzelaars

In Sliedrecht is deze zomer het initiatief gestart om ook in deze plaats zogeheten struikelstenen te laten plaatsen. Een groot aantal dorpen en steden in Nederland en nog 17 andere Europese landen gingen Sliedrecht hierin reeds voor. Struikelstenen herinneren aan de plaatsen (adressen) waar tijdens de 2e Wereldoorlog onder andere Joden, zigeuners (Sinti en Roma), politieke gevangenen, homoseksuelen en Jehova’s getuigen door de Duitsers zijn opgehaald om niet meer terug te keren. Oorspronkelijk heten deze monumentjes “Stolpersteine” (Stolpern betekent struikelen). “Stolpersteine” zijn een initiatief van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. Een “Stolperstein” is een kubusvormige betonnen steen, met een messing bovenplaat, waarin o.a. de naam van de betrokkene en het moment van overlijden zijn vermeld.

Niet alleen voor de 18 uit Sliedrecht gedeporteerde Joden én mejuffrouw Nederlof (die in de oorlog clandestien onderdak bood aan Joodse mensen en dat met de dood moest bekopen), maar ook bij de adressen waar de 11 omgekomen Sliedrechtse Merwedegijzelaars woonden op het moment van de razzia van 16 mei 1944 zal een struikelsteen worden geplaatst.

In totaal is een bedrag van circa € 3.600,-- nodig om de 30 stenen aan te brengen. Gerrit Venis, de initiatiefnemer, wil de kosten via crowdfunding bij elkaar krijgen. Volgens Venis ontstaat door deze wijze van financiering een door de bevolking van Sliedrecht gedragen project. Het initiatief wordt van harte ondersteund door de Stichting Dijksynagoge en Anja van der Starre namens de Merwedegijzelaars.

Het zou geweldig zijn om hiermee de herinnering aan het verleden, een blijvende en passende plaats te geven in het straatbeeld van vandaag. Meer informatie vindt u op de https://www.facebook.com/struikelstenensliedrecht.

Presentatie over Merwedegijzelaars tijdens ledencontactmiddag PCOB Sliedrecht

Op dinsdagmiddag 19 mei 2015 geef ik samen met de Historische Vereniging Sliedrecht invulling aan een ledencontactmiddag van de PCOB, afdeling Sliedrecht. Het programma ziet er als volgt uit: de Historische Vereniging Sliedrecht vertoont de film 'Sliedrecht in oorlogstijd' en ik geef een presentatie over de 'Merwedegijzelaars'. Leden en bezoekers hebben ongetwijfeld de mogelijkheid om hun persoonlijke ervaringen met de bezetting en de bevrijding onder woorden te brengen tijdens deze middag.

De middag, die plaatsvindt in de Maranathakerk aan de Lijsterweg 2 in Sliedrecht, begint om 14.00 uur. De zaal is open vanaf 13.30 uur. Ook niet leden zijn van harte welkom.

Waardige herdenking 70 jaar Merwederazzia

Vrijdag 16 mei 2014 vond in verzorgingshuis Overslydrecht de herdenking '70 jaar Merwederazzia' plaats. De opkomst was overweldigend, er waren zo'n 150 genodigden en belangstellenden!

Mij is van 21 oud-gijzelaars bekend dat ze nog in leven zijn. Deze mannen, waarvan de jongste nu 87 en de oudste 92 is, zijn allemaal persoonlijk voor de herdenking uitgenodigd. Om gezondheidsredenen of vanwege de grote afstand (twee gijzelaars wonen in Canada) konden elf heren geen gehoor aan de uitnodiging geven. De tien oud-gijzelaars die er wel waren, waren (uiteraard!) de eregasten van de herdenking. Verder waren er veel nabestaanden van de (reeds overleden) gijzelaars en vertegenwoordigers van de drie betrokken gemeentes: burgemeester Bram van Hemmen van Sliedrecht, loco-burgemeester Theo Boerman van Hardinxveld-Giessendam en wethouder Wim de Jong van Werkendam.

Ben van der Hel, de voorzitter van de Stichting 4 en 5 mei Comité (die de herdenking organiseerde) opende de middag, waarna burgemeester Bram van Hemmen van Sliedrecht en Harry Ruijs, de directeur van Kamp Amersfoort een toespraak hielden. Vervolgens las oud-gijzelaar Piet Baardman (88) een stuk voor uit zijn oorlogsdagboek (dit werd door veel mensen als heel bijzonder ervaren, vond ik zelf ook). Na het noemen van de namen van de 26 omgekomen gijzelaars werden er 2 minuten stilte in acht genomen. Vervolgens wandelden de aanwezigen in een stille tocht naar de plaquette aan de nabij gelegen Grote Kerk. Twee veteranen hielden naast de plaquette de erewacht. Hier hield Anja van der Starre, dochter van Merwedegijzelaar Bas van der Starre, nog een toespraak. Hierna legden Teus en Erick Görtemöller een krans ter nagedachtenis aan de Merwedegijzelaars. Teus (70) is de zoon en Erick de kleinzoon van de in Duitsland omgekomen gijzelaar Klaas Görtemöller. Teus was een baby toen zijn vader werd opgepakt om nooit meer terug te komen, hij heeft zijn vader nooit gekend. 

Van de herdenking zijn foto's gemaakt en een korte film. De foto's, die bijna allemaal zijn gemaakt door Gert Romijn uit Boven[Hardinxveld, zijn te zien op de Facebookpagina van de Merwedegijzelaars. De film is gemaakt door Dick van den Berg van A1Studio.

Herdenking razzia op 16 mei 2014

Op vrijdagmiddag 16 mei 2014 organiseert de stichting Comité 4 en 5 mei Sliedrecht van 15.30 tot 17.00 uur een bijeenkomst ter herdenking van het feit, dat er 70 jaar geleden in Sliedrecht en omstreken een grote razzia werd gehouden, waarbij honderden jonge mannen werden opgepakt. Plaats van samenkomst is verzorgingshuis Overslydrecht aan de Scheldelaan te Sliedrecht. 

Sprekers tijdens de herdenkingsbijeenkomst zijn de Sliedrechtse burgemeester Bram van Hemmen en Harry Ruijs, directeur van Nationaal Monument Kamp Amersfoort. De namen van de 26 omgekomen gijzelaars zullen worden genoemd, waarna de aanwezigen twee minuten stil zullen zijn. Daarna worden belangstellenden uitgenodigd mee te lopen naar de plaquette aan de Grote Kerk te Sliedrecht, waar Anja van der Starre een toespraak zal houden. Ter afsluiting zal er een krans worden gelegd.

Iedereen is van harte welkom de herdenking bij te wonen.